Ik neem bijna nooit de trein. Dat komt omdat ik zelden ergens naartoe ga. Ik herinner me een treinreis naar Brussel met mijn vader. Ik was nog een kind en hij een gerespecteerde ambtenaar met een belangrijke functie in onze hoofdstad. Ik mocht mee naar kantoor om heel de dag stil te zitten naast een doos kleurpotloden. Onder het alziende oog van mijn vader werden mij door zijn secretaresse koekjes toegestopt in ruil voor een aai over mijn weerbarstige haardos.
Van de treinreis is me bijgebleven dat het overweldigend was. Ik kwam weinig in de grotemensenwereld. — Wat ik me herinner zijn volle coupés met heren in strak pak en opengeslagen kranten, dames in mantelpakjes en grote handtassen op zedig samengehouden knieën, en het zuigende geluid dat een treinstel maakt wanneer het op volle snelheid over de sporen dendert. Een man in uniform, een lederen draagtas en een knijpding dat met zijn hand leek vergroeid, knipte na een goedkeurende knik een rondje uit mijn kaartje.
“DAMES EN HEREN, we komen binnen enkele minuten aan in Brussel-zuid. Deze trein rijdt door naar Oostende, met stop in Gent-Sint-Pieters …”. De juiste toedracht van de boodschap uit het plafond kan ik me niet meer herinneren, maar het plechtstatige ‘Dames en Heren’ hoor ik nog met de exacte intonatie en galm.
Laatst kocht ik een e-ticket voor een treinreis en liet me, met diezelfde kinderlijke opwinding als toen, van het perron opslokken. Deze keer klonk er geen DAMES EN HEREN door de luidsprekers, maar BESTE REIZIGER. Ik keek rond en zag een Aziatische tiener met stroef haar dat tegen de rijrichting inging zich verdiepen in een cursus thermodynamica, een moeder en dochter in strak lycra gehesen, gebiologeerd door hun schermpjes, drie jongemannen met laaghangende broeken zaten onderuitgezakt, voeten op een boombox, een nors kijkende toerist probeerde het gevecht met zijn rolkoffer te winnen.
Ik begreep waarom de begroeting was veranderd. De tijd van ‘Dames en Heren’ was voorbij, dit is de tijd van de ‘Reiziger’. — Nu alleen nog een bestemming vinden waar hij thuishoort.
